NIHON YS-11A
1970-1981
ΝΙΗΟΝ YS-11A SX-BBG "Κεφαλονιά"
Photo by courtesy of Dietrich Eggert
NIHON YS-11A SX-ΒBR "Μήλος"
Το μοιραίο "YS" του Σαραντάπορου της 23ης Νοεμβρίου 1976
Ηταν η 22α πρός 23η Νοεμβρίου 1976. Είχα νυχτερινή βάρδια 12-7. Ξημερώματα μας μοίρασαν τα καύσιμα και τα αεροπλάνα που θα έπρεπε να ανεφοδιάσουμε για τις πρώτες πτήσεις της ημέρας. Εγώ είχα το μοιραίο BBR και ένα ακόμα που δεν θυμάμαι. Τελείωσα τους ανεφοδιασμούς, πήγα στα αποδυτήρια στο υπόγειο του υποστέγου, πλύθηκα, άλλαξα και σχόλασα. Πήγα για ύπνο και ξύπνησα κατα τις τέσσερις το απόγευμα. Άνοιξα το ραδιόφωνο και τότε έμαθα τα θλιβερά νέα. Το δρομολόγιο Αθήνα – Λάρισα – Κοζάνη είχε συντριβεί στο Σαραντάπορο... Το βράδυ που ξαναπήγα για το επόμενο νυχτερινό στο υπόστεγο επικρατούσε μιά παγωμάρα. Κανείς δεν είχε όρεξη για κουβέντες. Τα σχόλια λιγοστά... καθένας στη δουλειά του, η ατμόσφαιρα βαριά... δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτές τις εικόνες. Δεν είχα κλείσει καν τέσσερις μήνες... και μόλις ξεκίναγα την καριέρα μου...
Με την ευγενική άδεια του Γιώργου Αναγνωστόπουλου
Παραμονή πρωτοχρονιάς 1978. Εξουσιοδοτημένος ο Αλέκος ο Παυλίδης, ένας εξαιρετικός συνάδελφος με χρυσή καρδιά. Όμως του είχε κολλήσει ότι ήταν «κατσίκι» δηλαδή του τύχαιναν όλα τα ανάποδα. Βοηθός εγώ. Τέτοιες χρονιάρες μέρες, στη νυχτερινή βάρδια, ο προγραμματισμός προσπαθούσε όσο γινόταν να μην βάζει πολλές δουλειές και περιοριζόταν εφόσον ήταν εφικτό μόνο στη ρουτίνα. Αφού τελειώναμε τις δουλειές μας, όσοι δεν είχαν την ατυχία να τους βγει στην επιθεώρηση κανένας τροχός, κανένα φρένο, καμιά παρατήρηση, ή τα αεροπλάνα τους ήταν ήδη πίσω, μαζευόμαστε κατα τις 2 ή 3 στο standby room και κάναμε ένα μικρό τσιμπούσι με ότι διαθέταμε ο καθένας ή ότι παραγγέλναμε από την καντίνα έξω από το αεροδρόμιο. Ο Γιάννης ο Δρογγίτης, ο Μάκης ο Αμπάτης και ο Παναγιώτης (Τάκης) ο Νεόφυτος έφερναν τις κιθάρες τους και προσπαθούσαμε να περάσουμε την υπόλοιπη νυχτερινή βάρδια, έχοντας αφήσει πίσω στα σπίτια μας τις οικογένειές μας. Δεν ήταν και πολύ εύκολες νύχτες. Βέβαια εκεί ήταν και η... παγίδα για πολλούς, ειδικά για τους νέους όπως ήμουν εγώ και αρκετοί άλλοι. Συχνά εμφανιζόταν ο Επόπτης, που μας έβρισκε όλους όσους είχαμε τελειώσει τις προγραμματισμένες εργασίες και έλεγε. Εσύ και εσύ: Βγήκε φρένο, ή τροχός, ή χρειάζεται run-up στο τάδε αεροπλάνο, ή οτιδήποτε άλλο. Τα εργαλεία σας, εργαλεία ή ακουστικά από το εργαλειοδοτήριο, το φρένο ή ότι άλλο από την αποθήκη και έρχεται ο Εργοδηγός με το Van έξω από το υπόστεγο. Για αυτούς το τσιμπούσι τελείωνε εκεί, ή στην καλύτερη περίπτωση θα συνεχιζόταν αργότερα. Αυτιά κάτω λοιπόν και επί το έργον... Η μουσική συνεχιζόταν στο... αεροπλάνο.
Εκείνο το βράδυ, ο Αλέκος και εγώ είχαμε δύο αεροπλάνα YS-11A για να κάνουμε την Ημερήσια Επιθεώρηση. To "Lima" και το "Hotel". Ο Αλέκος λοιπόν μοίρασε τις εργασίες με τον χαρακτηριστικό τρόπο του σαν να έλεγε κάποιο μυστικό: «Λοιπόν κάνε τα service, λάδια,... ξύδια, πάρε πιέσεις, γυάλισμα τα oleo, και ότι άλλο χρειάζεται και εγώ θα κάνω όλα τα άλλα που θέλουν μόνο επιθεώρηση να πάμε, γιατί μας περιμένουν στο υπόστεγο για τσιμπούσι. Ξεκινήσαμε λοιπόν από το "Lima" και γρήγορα-γρήγορα το «καθαρίσαμε» πιάσαμε φρένα, κόψαμε ρεύματα και πιάσαμε κατευθείαν το "Hotel" που ήταν ακριβώς δίπλα. Ξανά τα ίδια και φτάσαμε στην τελευταία ενέργεια που ήταν η δοκιμή αυτόματης πτέρωσης της έλικας (prop auto-feathering). Η δοκιμή αυτή απαιτούσε πολύ λεπτό χειρισμό. Με το που έκαναν να κινηθούν ελάχιστα τα φύλλα της έλικας προς την πτέρωση η δοκιμή έπρεπε να διακοπεί αμέσως. Αυτό ήταν αρκετό για να βεβαιωθούμε ότι το σύστημα λειτουργούσε.
Διαφορετικά αν δεν το προλαβαίναμε γινόταν Full Feathering και για να επανέλθει η έλικα στην κανονική θέση της έπρεπε να ανοίξουμε τα καπό του κινητήρα να βάλουμε dummy oil filter να γίνει διαδικασία με engine motoring... ιστορίες και πάει σχεδόν όλη η βάρδια. Ε, λοιπόν αυτό ακριβώς έγινε... να μην τα πολυλογώ γυρίσαμε στο υπόστεγο λίγο πριν σχολάσουμε... Και να ήταν η πρώτη φορά που το έκανε; Καλά... εγώ ούτε που το σκεφτόμουν να το προσπαθήσω τότε, άλλωστε δεν ήμουν καν εξουσιοδοτημένος. Εκείνο το βράδυ είχαμε κάνει ήδη 3 κινητήρες... σκαλώσαμε στον τέταρτο και τελευταίο. Απλά εγώ φαίνεται ότι καθυστέρησα να του πω ότι κινήθηκαν τα φύλλα, αυτός ίσως να καθυστέρησε να κόψει και ο Νόμος του Μέρφυ παρών! Όταν ο Αλέκος είπε τι έγινε... δεν χρειάζεται να σας πω τι ακούσαμε... Γιατί, κατα τους «επικριτές» μας επιβεβαίωνε (δεν ήθελαν και πολύ για να αρχίσουν τα πειράγματα) για μία ακόμη φορά τον τίτλο του σαν... «κατσίκι». Τώρα πήγαινε να κολλήσει ο τίτλος και σε εμένα. Η αλήθεια είναι ότι το μεγαλύτερο φταίξιμο ήταν μάλλον δικό μου που καθυστέρησα. Και εκείνος γέλασε καλοκάγαθα, όπως πάντα... Δεκαπέντε χρόνια αργότερα τον βρήκα στην Επιθεώρηση, αυτός πολύ παλιός Επιθεωρητής και εγώ... πάλι νέος, τη φορά όμως αυτή Επιθεωρητής. Νάσαι καλά Αλέκο όπου και αν είσαι... το ξέρεις πως όλοι σε αγαπούσαμε και δεν σε ξεχνάμε.
NIHON YS-11ASX-BBΚ "Ζάκυνθος"
Προς το παρόν δεν υπάρχει διαθέσιμη φωτογραφία
Μάιος 1979: Πήγαινα στο Άκτιο μέσω Ιωαννίνων και από εκεί με το... ΚΤΕΛ στην Πρέβεζα και μετά με το καραβάκι απέναντι στο Άκτιο όπου η Ολυμπιακή είχε αναλάβει την τεχνική εξυπηρέτηση σε κάτι Καραβέλλες (Sud Aviation SE 210 Caravelle) της Air Inter που ερχόταν τα Σαββατοκύριακα τη θερινή σεζόν. Το "Golf" προσγειώθηκε κανονικά στα Ιωάννινα. Με το που άνοιξε η συνοδός την πόρτα για να αποβιβαστούν οι επιβάτες η μία κουπαστή (της σκάλας που ήταν ενσωματωμένη στο αεροπλάνο) διαλύθηκε. Μία κεντρική βίδα είχε κοπεί και η τηλεσκοπικού τύπου κουπαστή έγινε «φύλλο και φτερό». Αφού κατέβηκαν οι επιβάτες, άνοιξα τον εργαλειοφόρο μου, βρήκα μία βίδα που ταίριαζε από τις βίδες που κουβάλαγα μαζί μου για παρόμοιες περιπτώσεις, την πέρασα και έτοιμη πάλι η κουπαστή. Μου πήρε δε μου πήρε δέκα λεπτά αφού δεν ήταν και τίποτα το ιδιαίτερο.
Ο κυβερνήτης ο αείμνηστος Μανώλης Μαλούτας που μας υπεραγαπούσε τους μηχανικούς δεν είχε πώς να με ευχαριστήσει. Ζήτησε από τη συνοδό το σάντουιτς που είχε γιαυτόν και μου το έβαλε σε μία σακούλα, μαζί με... καραμέλες και αναψυκτικό "για το δρόμο" προς την Πρέβεζα όπως μου είπε και δεν υποχώρησε παρά την άρνηση μου να τα πάρω όλα αυτά. Τον ευχαρίστησα και του ζήτησα να γράψει γυρίζοντας στην Αθήνα το περιστατικό για να αλλάξουν τη βίδα με την κανονική. Φυσικά η τυχαία βίδα που έβαλα στην κουπαστή της σκάλας του αεροπλάνου δεν είχε να κάνει σε τίποτα με την πτητική ικανότητα του αεροπλάνου ή την ασφάλεια. Δεν μπορούσα όμως να κάνω και καταγραφή στο Τεχνικό Ημερολόγιο του αεροπλάνου γιατί δεν είχα καν το πτυχίο του YS-11A. Ηταν το μοναδικό πτυχίο από τα αεροπλάνα της ΟΑ που δεν το πήρα ποτέ. Είχα επικεντρωθεί στα Jet και όταν τελείωσα με αυτά, είχαν περάσει πια στην Πολεμική Αεροπορία. Ο Captain Μαλούτας θυμόταν για πολλά χρόνια το περιστατικό και μου το θύμιζε όποτε συναντιόμασταν...
Χάθηκε στο ατύχημα στη Βούλα στις 21 Οκτωβρίου 1972 γύρω στις 21:30 προερχόμενο από Κέρκυρα.
Κυβερνήτης ήταν ο Πάτροκλος Θωμαδάκης, συγκυβερνήτης ο Δημήτριος Βασταρδής και ιπτάμενες συνοδοί η Ειρήνη Σικιαρίδου και η Μαργαρίτα Βελώνια.
Στο αεροπλάνο επέβαιναν 49 επιβάτες από τους οποίους χάθηκαν οι 36 και μαζί με αυτούς και ο συγκυβερνήτης.
Δεν υπάρχει διαθέσιμη φωτογραφία προς το παρόν
Ηταν Παρασκευή 22 Οκτωβρίου του 1976, απογευματινή βάρδια 15-23 (τότε δουλεύαμε επτάωρες βάρδιες) στα YS-11A. Ήμουν σε κάποιο από αυτά όταν ήρθε ο Ομαδάρχης τότε ο Κώστας ο Γκάνος και μέσα από το Van μου φώναξε. «Ψηλέ – έτσι με φώναζε πάντα- έλα να σε πάω κάτω να αλλάξεις και μετά να σου πω πώς μπαίνει το φορείο να πάς on board». Με έπιασε εξαπίνης. Πέταξα από τη χαρά μου. Ξέχασα και τι είχα να κάνω στο αεροπλάνο που ήμουν, έπαψε να με ενδιαφέρει. Η πρώτη μου υπηρεσιακή πτήση. Άνοιξα την πόρτα του Van και χώθηκα μέσα. Μέχρι να φτάσουμε στο υπόστεγο μου είπε ότι θα πάω με το "Kilo" στη Χίο και με ενημέρωσε για τις λεπτομέρειες. Πήγα και άλλαξα (δεν επιτρεπόταν να είμαστε πάνω στο αεροπλάνο με τη φόρμα) σε χρόνο μηδέν. Πήρα τον εργαλειοφόρο μου που του είχα βάλει ροδάκια και μιά αλυσίδα και τον τράβαγα σαν... σκυλάκι γιατί ήταν πολύ βαρύς από τα όσα του είχα βάλει μέσα εκτός από τα εργαλεία και βγήκα στις ράγες των πορτών του υποστέγου και περίμενα τον Γκάνο να έρθει να με πάρει.
Με πήρε και ανεβήκαμε στο αεροπλάνο, μου έδειξε πώς θα βγάλω τα καθίσματα, που θα τα βάλω στην αποθήκη στο πίσω μέρος της καμπίνας και πώς θα τοποθετήσω το φορείο στη θέση τους.
Όταν τελείωσε μου είπε σε αυστηρό αλλά και προστατευτικό τόνο. «τα κατάλαβες βρε ψηλέ αυτά που σου είπα; Και κοίτα μην καθυστερήσεις την επιστροφή...» Ακολούθησα κατα γράμμα τις οδηγίες του και όλα πήγαν καλά. Παρά το ότι είχα δική μου θέση στο θάλαμο των επιβατών και στα δύο σκέλη, ούτε που το σκέφτηκα να πάω να καθίσω εκεί. Πήγα φυσικά στο πιλοτήριο. Τα πληρώματα πολύ σπάνια μας έλεγαν όχι, εγώ δεν θυμάμαι ούτε μία φορά, (εκτός και αν είχαν κάποιον τρίτο εκπαιδευόμενο), αντίθετα ήταν κάποιοι κυβερνήτες που αν δεν πηγαίναμε μας φώναζαν αυτοί να πάμε μέσα. Οι πιο πολλοί μας αγαπούσαν, είχαμε πολύ καλή σχέση και σεβόταν ο ένας τον άλλον. Όμορφα χρόνια...
Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή διαθέσιμη φωτογραφία
